مقدمه

از هنرها و وظایف یک زن شایسته، این است که در قلمرو خانواده، با حفظ ارزش‌ها و توجه به روان شناختی بچه‌ها به ویژه جوانان و نوجوانان، همواره بکوشد در حد توان و رعایت حدود و فرصت‌‌ها، از آراسته ترین، زیباترن و جذاب‌ترین لباس‌ها، زینت‌ها و آرایش‌ها برای همسر خود بهره گیرد.

آراستگی زنان در اسلام

آراستگی زنان برای همسران خود باعث ایجاد روابط عاشقانه و صمیمانه و جلب خاطر و رضایت شوهر می شود. بدیهی است که این ام، با عفت و سلامت جامعه نقش اساسی دارد؛ زیرا زن با آماده کردن خود برای همسرش، با پوشیدن لباس‌های مناسب و نظافت و آرایش اندام، توجه او را جلب و خواسته‌های او را از طریق مشروع تأمین می‌کند و ضمن افزایش محبت و علاقه شوهر، موجب می‌می شود شوهرش از نامحرمان و بیگانگان چشم بپوشد و تنها به او عشق بورزد؛ از این رو بر رعایت این اصل به عنوان یک مسئولیت برای زیان تأکید شده است.

پیامبر اکرم(ص) در خصوص حق شوهر بر زن می‌فرماید: «برزن لازم است که خود را با خوشبوترین عطرها معطر کند و به بهترین وجه آرایش کند و بهترین لباس‌های خود را بپوشد و بامدادان و شامگاهان خود را برای شوهر آماده کند(1).

ان حضرت در توصیف بهترین زنان فرمود: «بهترین زنان شما آن است که وقتی به او می‌نگری، تو را مسرور و شاد کند»(2).

1ـ چگونگی آراستگی زنان

اهل بیت(ع) در کنار تأکید بر اصل آراستگی زنان برای همسرانشان، درباره چگونگی آرایش آنان نیز سفارش‌های ارزشمندی را ارائه کرده اند. بر همین اساس امام صادق(ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) در باره شیوه آرایش زنان فرمود:«پیامبر(ص) به زنی به نم ام عطیه که آرایشگر بود، فرمود: ای ام عطیه! وقتی دختری را آرایش می کنی، صورتش را با پاره پارچه پاک مکن؛ بی شک؛ تکه پارچه جلوه چهره را می گیرد.» (3).

یا درباره نوع عطر مورد استفاده برای زنان فرمود: «عطر زنانه باید خوش رنگ و دارای بوی ملایم باشد و عطر مردانه باید کم رنگ و از بی تندی برخوردار باشد»(4).

2ـ آسبب‌شناسی آراستگی زنان

آراستگی در سبک زندگی امروزی جامعه، به دلیل تهاجم فرهنگی دشمن و فاصله گرفتن از معارف بلند اسلامی و سیره اولیای الهی، از مسیر اصلی خود منحرف شده و آثار خطرناک و زیان باری را به بار آورده است؛ برای نمونه پوشیدن لباس های تنگ، کوتاه، چسبان، بدن نما با رنگی های روشن و آرایش غلیظ  در ملأ عام از سوی گروهی از زنان، سب بروز آسیب‌های جبران ناپذیری در جامعه شده که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می‌شود.

الف) سلب امنیت و عفت‌زدائی زنان

حضور زنان در جامعه با آرایش‌های آن چنانی، فضایی را برای افراد ناپاک سودجو و چشم چرانی آنان فراهم می کند و حتی در مراحل بعدی ممکن است موجب ایجاد روابط نامشروع شود. این امر، حدومرزها را می‌شکند، به سادگی آبرو و حرمت زن را از بین می‌برد، عفت او را جریحه‌دار می‌کند وگاهی سبب به خطر افتادن جان فرد آریش شده نیز می‌شود. در قرآن نیز به این موضوع توشه شده و خداوند به زنان پیامبر(ص) و زنان اهل ایمان سفارش کرده اگر حجاب و عفت را در جامعه رعایت نکنند و با پوشش نامناسب ظاهر شوند، با اذیت و آزار نااهلان روبرو می شوند(5).

ب) تزلزل بنای خانواده

یکی از مواردی که زمینه تزلزل بنای خانواده ها را فراهم می کند، ظاهر شدن زنان در سطح جامعه با آرایش‌های زننده است؛ زیرا چنین عملی، سبب چشم چرانی مردان خواهد شد و در نهایت، به ازهم گسستگی خانوده‌ها می انجامد. بر همین اساس، شرع مقدس اسلام، افزون بر اینکه به همه زنان و مردن سفارش کرده از نگاه به نامحرم بپرهیزند، به زنان نیز دستور داده زیبایی‌های خود را در برابر نامحرامان آشکار نکنند و خویش را از آنان بپوشانند(6).

3ـ آراستگی زنان در برابر نامحرمان

دین مقدس اسلام همان گونه که به آراستگی زن برای شوهر سفارش کرده و بر آن تأکید کرده(7)، زینت و آرایش در برابر نامحرم را جایز ندانسته است(8)؛ زیرا آشکار شدن زینت و زیبایی زنان در جامعه ، یکی از عواملی است که می‌تواند زمینه لغزش افراد سست ایمان را فراهم کند و سبب اسب رساندن به بنیان خانوداده‌ها و به خطر افتادن امنیت زنان در جامعه شود.

بر این اساس خداوند برای پیشگیری از چنین آسیب‌های خطرناکی، از یک سو به زنان دستور داده از آشکار کردن زینت های خود بپرهیزند(9) و از سوی دیگر به مردان امر کرده تا از نگاه به نامحران خود داری کنند(10).

رسول اکرم(ص) نیز در این باره فرمود: «بهترین زنان شما، زنی است که برایی شوهرش آرایش و خودنمایی کند؛ ولی خود را از نامحرمان بپوشاند»(11)

آن حضرت دربابه پیامد آراستگی زنان برای غیر شوهر فرموده است: «اگر زنی برای شغیر شوهرش آرایش کند، بر خداوند حق است که او را با آتش بسوزاند»(12).

امام صادق(ع) به نقل از رسول خدا(ص) فرموده است: «هر زنین که خود را خوشبو و معطر کند و از خانه بیرون رود گرفتار لعن است تا وقتی که به خانه بازگردد»(13)

پانویس

(1) کافی، ج5، ص508.

(2) نهج الفصاحه، ص 47.

(3) کافی، ج5، ص118.

(4) دعائم الاسلام؛ ج2، ص166.

(5) احزاب: 69.

(6) نور: 30-31.

(7) من لایحضره الفقیه، ج3، ص 389.

(8) نور: 31.

(9) نور: 34.

(10) نور: 30.

(11) من لایحضره الفقیه، ج3، ص 389.

(12) همان، ج4، ص6.

(13) کافی، ج5، ص519.

منابع و ماخذ

عیسی زاده، عیسی، آراستگی، بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت(ع)، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1398.