امام سجاد(ع) مَثَل اعلاى اخلاق محمدى(ص) بوده و در رفتار شخصى خود يا معاشرت با مردم و حتى برخورد با تمام موجودات عالم تجلى خُلق عظيم پيامبر بود.

در وجود امام سجاد(ع) شخصيت يك رهبر اسلامى كار آزموده كه جامع بين قابليت بالاى علمى، اصالت، توانايى جذب و در اختيار گرفتن دل ها و توان بالاى مقابله با مشكلات و حل آن با آرامش و صبر كامل باشد تبلور يافته بود.

صبرى كه آن حضرت در فاجعه كربلا از خود نشان داد بزرگترين شاهد بر عظمت صبر ايشان است.

پايمردى و استقامت در راه اسلام كه كاملا در عمل امام سجاد(ع) مشاهده مى شود قسمتى از فعاليتِ جدى سياسى اجتماعى آن حضرت است.

قصه كمك هاى مالى و بذل و بخشش امام سجاد(ع) به برادران دينى، فقرا، مستمندان، بيوه زن ها و يتيمان نيز در نزد عام و خاص مشهور است.

شرح دلسوزى و مهربانى او با بردگان، نزديكان يا بستگانِ دور و حتى با دشمنان و مخالفانش دهان به دهان نقل شده است.

در همين حال كتاب ها از اخبار مربوط به عبادت آن بزرگوار و ترس او از خدا و آشكار كردن اين ترس در هر مناسبتى چنان پر شده كه تاريخ به وى لقب «زين العابدين ؛ زينت عبادت كنندگان» و «سيد الساجدين ؛ سرور سجده كنندگان» داده است كه شمه كوتاهى از آن را در گذشته بيان داشتيم و به خواست خدا بعداً هم در اين باره بحث خواهيم كرد.