تأسیس نخستین دولت اسلامی توسط پیامبر(ص)

پيامبر(ص) دست به تأسيس نخستين دولت اسلامى زد و در سال نخست هجرت، با شكستن بت ها و بناى مسجد نَبَوى به عنوان مركز فعاليت و دعوت و حكومت خويش و با ايجاد پيمان برادرى ميان مهاجر و انصار پايه و اساس اين دولت را استحكام بخشيد تا بدين وسيله پايگاهِ مردمىِ استوارى ايجاد كند و بناى دولت جديد بر آن قرار گيرد، افزون برآن، به نگارش بخشنامه اى پرداخت كه ارتباط برخى قبايل با بعضى ديگر در آن تنظيم يافته بود و نيز پيمان نامه اى با قبايل يهود امضا نمود كه خطوط كلى نخستين نظام ادارى و حكومتى اسلام را شامل مى شد.

قریش و تلاش در از بین بردن اسلام

دولت نوپا و هم چنين رسالت اسلامى، با رويارويى دردمنشانه اى كه از ناحيه قريش در جهت براندازى رسالت و دولت اسلامى انجام گرفت، مواجه شد و بدين ترتيب، جنگى پس از جنگ ديگر بر ضد مسلمانان افروخته گشت و پيامبر اكرم و مسلمانان، ناگزير به دفاع از خويش شدند.

تدارک جنگ با پیامبر در جهت از بین بردن اسلام

سال هاى دفاع از اين دولت جوان با نخستين سريّه[1] اعزامى نبىّ اكرم(ص) به فرماندهى عمويش حضرت حمزه در هفتمين ماه پس از هجرت صورت پذيرفت و تا پايان سال نخست هجرت، سه سريّه تدارك ديد. در اين سال آيات بسيارى از سوره بقره برآن حضرت نازل گرديد تا دستورات جاودانه اى را براى پيامبر و دولت واُمتش ترسيم و نقشه هاى منافقان را آشكار و رسوا سازد و از توطئه هاى يهود بر ضد پيامبر خاتم و دولت نو پا و جهانى اش پرده بردارد.

یهود و قریش مهمترین دشمنان اسلام

قريش از خارج مدينه و يهود از داخل اين شهر، شخص پيامبر و دولت او را، نشانه رفتند. رسول اكرم(ص) تحركات همگى را زير نظر داشت و بدين سان، در سال دوّم هجرت، هشت غزوه و دو سريّه پياپى صورت گرفت و غزوه بدر بزرگ در ماه رمضان همان سالى كه روزه واجب شد رخ داد و آن گاه قبله تغيير يافت. و به استقلال امت مسلمان و دولت اسلامى، بُعد جديدى بخشيد.

پیروزی های پیامبر و اسلام در سال های ابتدایی هجرت

سال دوم، از سويى سرشار از پيروزى هاى نظامى و از سويى ديگر فرو آمدن دستورات سياسى و اجتماعى بود. در اين سال، نخستين شكست خفّت بار نصيب قريش و يهوديان شد، چنان كه در همين سال بنى قَينُقاع، نخستين قبيله يهود كه مدينه را وطن خود برگزيده و در پى پيروزى مسلمانان در بدر بزرگ با رسول خدا پيمان شكنى كردند، از مدينه بيرون رانده شدند.

ادامه تحرکات نظامی قریش و دشمنی یهودیان علیه پیامبر(ص)

تحركات نظامى قريش بر ضد اسلام و مسلمانان از خارج مدينه ادامه يافت و قبايل يهود سه سال پياپى، چند بار پيمان خويش را با رسول اكرم شكستند و بدين ترتيب، به وجود آمدن پنج غزوه اُحد، بنى نضير، احزاب، بنى قُرَيظه و بنى مُصطَلق در اين سه سال، بار فوق العاده سنگينى را بر دوش پيامبر و قاطبه مسلمانان نهاد.

در سال پنجم كه مسلمانان از خود رشادت هاى بزرگى نشان دادند خداوند، مكر و حيله احزاب مدينه و يهود را، به خودشان برگرداند و با مأيوس شدن قريش از درهم كوبيدن قدرت مسلمانان، خداوند زمينه را براى فتحى آشكار مهيا ساخت و رسول اكرم(ص) پس از صلح حديبيه با قبايل اطراف خود هم پيمان شد و به گردآورى آن ها پرداخت تا در برابر تمام نيروهاى شرك و الحاد، از آن ها قدرتى يكپارچه بهوجود آوَرَد. خداى متعال در سال هشتم، مكّه را براى آن حضرت گشود  و پس از آن كه گردنكشان قريش در برابر دولت و سياست آن حضرت، سرتعظيم فرود آوردند، خدا به وى قدرت بخشيد تا پايه و اركان شرك را از شبه جزيره ريشه كن سازد.

سال نهم، با ورود هيئت هاى اعزامى قبايل، كه دسته دسته به دين الهى مى گرويدند، سالى پر رونق بود.

سال دهم هجرى، سال حجة الوداع و آخرين سالى بود كه پيامبر اكرم(ص)در كنار امت خويش قرار داشت و براى پيشرفت دولت جهانى خويش و امتش، كه شاهد بر ساير امت ها بود، زمينه سازى مى كرد.

منابع و مآخذ:

[1]. گروهى از لشكر به تعداد پنج تا سيصد تن.