کنیه و القاب امام باقر علیه السلام

كنيه: كنيه امام باقر(ع) ابوجعفر بوده و غير از اين هيچ كنيه ديگرى نداشته است.[1]

لقب هاى شريف امام باقر(ع): هر كدام از القاب شريف امام باقر(ع)نشان از جنبه اى از شخصيّت عظيم آن حضرت بوده است. آن القاب عبارتند از:

1. امين

2. شبيه; چرا كه آن حضرت از نظر شكل و شمايل ظاهرى شبيه جدّش رسول خدا(ص) بوده است.[2]

3. شاكر

4. هادى

5. صابر

6. شاهد[3]

7. باقر[4]، و اين لقب از شايع ترين و مشهورترين القاب امام باقر(ع)بوده است. تا جايى كه حتّى امام صادق(ع) را به همراه پدر بزرگوارش «باقرين» مى نامند. البتّه اين دو امام بزرگوار را از باب تغليب كه قاعده اى در ادبيّات عرب است «صادقين» نيز مى نامند.[5]

همه تاريخ نگاران و شرح حال نويسان كه زندگى امام باقر(ع) را به رشته تحرير درآورده اند بر اين نكته اتفاق نظر دارند كه ملقّب شدن امام باقر(ع) به اين لقب به خاطر اين بوده است كه آن حضرت همه رشته هاى دانش را مورد موشكافى قرار داده است. چرا كه باقر از ريشه «بَقر» و «بَقر» در زبان عربى به معناى شكافتن است. آن حضرت تمام علوم و دانش ها را ريشه يابى كرده و مسائل پنهان و ناآشكار آن ها را كشف مى نموده است.[6]

قول ديگرى نيز آمده است كه ملقّب شدن آن حضرت به لقب باقر را به خاطر زيادى سجود آن حضرت ذكر نموده است. چرا كه در اثر زيادى سجود پيشانى آن حضرت حالت شكاف و باز شدن پيدا كرده بوده است.[7]

--------------------------------

منابع:

[1]. دلائل الامامه/ 94.

[2]. اعيان الشّيعه ق 1/ 4 / 464.

[3]. ر.ك جنّات الخلود، ناسخ التّواريخ، حياة الامام الباقر(عليه السلام).

[4]. تذكرة الحفّاظ 1 / 124، نزهة الجليس 2 / 36.

[5]. نقل از شيخ طريحى، جامع المقال.

[6]. عيون الاخبار و فنون الآثار/ 213، عمدة الطالب/ 183.

[7]. به نقل از مرآة الزّمان فى تواريخ الاعيان 5/178 چاپ مكتبة الامام الحكيم.